Nu de Olympische Spelen in Rio nog volop in gang zijn, is het een mooi moment om eens stil te staan bij de vraag hoe het ook alweer zit met aansprakelijkheid voor letsel dat is opgelopen tijdens een potje voetbal.
Stel je voor: je loopt letsel op tijdens een potje voetbal. Kun je de schade dan altijd verhalen op de veroorzaker? Deze vraag kwam aan de orde in deze uitspraak van de Rechtbank Noord Nederland van 11 maart 2016. De casus is als volgt: een voetballer rent tijdens de wedstrijd met de bal richting het doel van de tegenstander, schiet de bal richting het doel en scoort. Vlak nadat hij de bal richting het doel heeft geschoten, wordt hij door een (te late) verdedigende actie van achteren met een gestrekt been neergehaald. Hij loopt hierbij een gecompliceerde beenbreuk op met uiteindelijk een beenamputatie tot gevolg.Het slachtoffer stelt dat hij met de (late) tackle geen rekening meer behoefde te houden, zeker omdat het volgens de spelregels niet is toegestaan om een tegenstander te tackelen. Hij stelt vervolgens de tackelende voetballer aansprakelijk voor zijn schade. De rechtbank overweegt dat voetbal een contactsport en dat het inherent is aan deze sport dat getrokken en geduwd wordt en dat een sliding of tackle wordt geplaatst. Een sliding zoals in dit geval, waarbij uiteindelijk de tegenstander in plaats van de bal wordt geraakt is weliswaar volgens de spelregels niet toegestaan, maar leidt nog niet tot aansprakelijkheid wanneer die tackle als het ware nog door het spel wordt bepaald. Benadeelde bevond zich in een zeer kansrijke positie toen hij de bal kreeg aangespeeld. Een voetballer in een dergelijke situatie weet en mag volgens de rechtbank verwachten dat verdedigers het nodige in het werk zullen stellen een doelpunt te voorkomen. Dat die handeling van veroorzaker heeft geresulteerd in het opgelopen letsel valt volgens de rechtbank te betreuren, maar maakt niet dat sprake is van een onrechtmatige daad. Het slachtoffer kon zijn schade daarom niet met succes verhalen.
Vergelijking met hogere rechtspraak
In de rechtspraak wordt terughoudend omgegaan met het aannemen van aansprakelijkheid in sport- en spelsituaties. Deelnemers aan een sport als voetballen hebben tot op zekere hoogte gevaarlijke gedragingen waartoe het spel uitlokt over en weer van elkaar te verwachten, terwijl gedragingen die een overeenkomstig gevaar in het leven roepen, buiten het kader van de sport door de deelnemers aan het maatschappelijk verkeer als regel niet van elkaar behoeven te worden verwacht en mede daarom veelal niet aanvaardbaar zijn (zie het standaardarrest hierover van de Hoge Raad van 28 juni 1991 (Natrappen). Alles valt en staat dus met de vraag wat het slachtoffer mag of moet verwachten wanneer hij deelneemt aan het spel.
Enkel het overtreden van de spelregels is volgens de Hoge Raad dus niet onrechtmatig. Wel is de overtreding van een spelregel een factor die meeweegt bij de beoordeling van de onrechtmatigheid. Wanneer je daar over nadenkt, is het eigenlijk wel logisch dat een overtreding van de spelregels niet direct al aansprakelijkheid oplevert. Bepaalde overtredingen worden nu eenmaal veelvuldig gemaakt in een potje voetbal en kunnen op voorhand worden verwacht. Deze horen nu eenmaal bij het spel en worden door het spel als het ware uitgelokt. Zouden we direct aansprakelijkheid aannemen na elke overtreding, dan zou dat ook heel veel ongepaste macht geven aan de scheidsrechter. De scheidsrechter is immers degene die een overtreding constateert. Hij zou daarmee een rol krijgen in ons rechtssysteem welke rol niet helemaal past bij de gedachte van onze rechtstaat, waarin het uiteindelijk de rechter is die dit soort knopen doorhakt.
Terug naar de Rechtbank Noord Nederland
Over de uitkomst van de uitspraak van de Rechtbank Noord Nederland kan wel verschillend worden gedacht. Een andere uitkomst was namelijk ook denkbaar. Zo oordeelde de kantonrechter te Zaandam in een uitspraak van 1993 dat een voetballer die van achteren werd getackeld door een andere speler, zijn schade met succes kon verhalen. Zelfs bij balbezit vond de kantonrechter dat nog geen vrijbrief om zich dwars door de benen van de andere speler heen op de bal te storten. De kantonrechter te Zaandam kwalificeerde soortgelijk handelen dus wel als onrechtmatig. Ook de rechtbank Haarlem oordeelde in een soortgelijke uitspraak, waarin de keeper één van de spelers tackelde, dat de veroorzaker aansprakelijk was. De rechtbank vond dit in strijd met de spelregels en nam daarnaast in haar overweging mee dat de bal op het moment van de tackel van de keeper al meters bij beide spelers vandaan was. De rechtbank vond daarom dat de gedraging van de keeper niet viel onder de normale en geoorloofde risico’s van een potje voetbal. Ook in de zaak van de rechtbank Noord Nederland was sprake van strijd met de spelregels en was eigenlijk geen reden meer om nog een verdedigende sliding te maken op de scorende voetballer. Wellicht heeft hij in hoger beroep meer succes met het verhalen van zijn schade.
Contact
Heeft u een vraag over dit onderwerp of bent u benieuwd wat wij voor u als slachtoffer of nabestaande kunnen betekenen, bel dan met 073-6900888, stuur een facebookbericht, of stuur e-mail naar info@jba.kijk.com.