Bewijslastverdeling bij een achteropaanrijding met eigen schuld
De automobilist die door een andere automobilist van achteren aangereden wordt, dient om zijn schade vergoed te krijgen te stellen en bewijzen dat de achteroprijdende partij onzorgvuldig aan het verkeer heeft deelgenomen. De achteroprijdende partij kan vervolgens een beroep doen op de eigen schuld van de aangereden automobilist. De achteroprijdende partij draagt de bewijslast van zijn stelling dat de achteropgereden automobilist zelf heeft bijgedragen aan zijn schade. In de zaak waarin het gerechtshof Den Haag op 3 december 2019 uitspraak deed, kwamen deze beide aspecten uitgebreid – en met succes – aan bod. Klik hier voor het arrest.
Het ongeval
De situatie is in dezen als volgt. Een automobilist rijdt op de A12 en wil op enig moment uitvoegen. De uitvoegstrook blijkt echter al grotendeels, blijkens de verklaring die de automobilist bij de politie aflegt zelfs tot over de vluchtstrook, vol te staan en de automobilist probeert tevergeefs nog in te voegen. Ter hoogte van het einde van de uitvoegstrook besluit de automobilist zijn auto alsnog naar rechts te sturen. Hij zet zijn auto vervolgens stil op het witte kruisingsvlak tussen de uitvoegstrook en de eerste rijstrook, waarbij de achterkant van zijn auto nog op de eerste rijstrook uitsteekt. De automobilist wordt vervolgens van achteren aangereden door een vrachtwagen, met gebroken ribben en een hoofdwond tot gevolg.
Oordeel rechtbank
De aangereden automobilist vordert bij de rechtbank een verklaring voor recht dat de verzekeraar van de vrachtwagen (TVM) zijn materiële en immateriële schade moet vergoeden. Hij stelt daartoe dat de vrachtwagen artikel 19 RVV heeft overtreden. Dat artikel bepaalt dat iedere bestuurder in staat moet zijn zijn voertuig tot stilstand te brengen binnen de afstand waarover hij de weg kan overzien en waarover deze vrij is. De rechtbank wijst deze vordering af, omdat de vrachtwagenchauffeur naar zijn oordeel niet bedacht hoefde te zijn op de hiervoor omschreven manoeuvre van de automobilist. Een snelheidsovertreding van de vrachtwagenchauffeur kwam bovendien niet vast te staan, in tegenstelling tot de overtreding die de automobilist beging (stilstaan op het puntvlak).
Oordeel gerechtshof
Het gerechtshof oordeelt in dezen anders. Uit de tachograafgegevens blijkt namelijk dat de vrachtwagenchauffeur kort voor het ongeval 81-84 km/u reed, terwijl de matrixborden blijkens de informatie van Rijkswaterstaat op dat moment een snelheid van 70 km/u aangaven en ter hoogte van de ongevalsplek zelfs 50 km/u. Het gerechtshof is daarom van oordeel dat voorshands voldoende aannemelijk is dat de vrachtwagenchauffeur te hard heeft gereden, onvoldoende afstand heeft gehouden van zijn voorganger en zodoende artikel 19 RVV heeft geschonden. Het hof biedt TVM nog wel de mogelijkheid om verder in de procedure tegenbewijs te leveren.
Voor zover dit tegenbewijs verderop in de procedure niet geleverd zal worden, oordeelt het hof reeds nu als volgt. TVM heeft namelijk een beroep gedaan op eigen schuld aan de zijde van de automobilist, omdat de automobilist in strijd met de regels tot stilstand kwam op het puntvlak, daarmee een gevaarlijke situatie creëerde en zodoende zelf heeft bijgedragen aan zijn schade. Het gerechtshof kan zich in dat standpunt vinden en oordeelt dat de automobilist bij het onmogelijk blijken om in te voegen, door had moeten rijden naar de volgende afslag. Zodoende komt het hof tot het oordeel dat de automobilist voor 50% heeft bijgedragen aan het ontstaan van het ongeval.
TVM doet vervolgens nog een beroep op de billijkheidscorrectie, omdat het van mening is dat de fout van de automobilist vele malen meer verwijtbaar is dan de fout van de vrachtwagenchauffeur. Het stilstaan op de snelweg is een bewuste beslissing geweest en het gevaar daarvan wordt algemeen bekend verondersteld. Uiteindelijk oordeelt het hof om die reden dan ook dat de automobilist zijn schade voor 80% zelf zal moeten dragen.
Heeft u vragen over dit onderwerp?
Schroom dan vooral niet om contact met ons op te nemen. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 073-6900888, of stuur ons een facebookbericht of een e-mail naar info@jba.kijk.com.