Recent verschenen er (weer) nieuwsberichten over de hoogte van het smartengeld in Nederland. Aanleiding van deze media aandacht is de uitgave van de smartengeldgids 2014 van de ANWB. Nieuwsuur schonk in de uitzending van 15 januari 2014 aandacht aan de hoogte van het smartengeld in Nederland (klik hier voor deze uitzending).
Doel van smartengeld
Wat is smartengeld eigenlijk? Wie in Nederland letsel oploopt waarvoor een ander aansprakelijk is, heeft recht op smartengeld. Dit is een vergoeding voor al het leed, ongemak, verdriet en derving van levensvreugde dat het letsel met zich meebrengt maar dat eigenlijk niet in geld is uit te drukken. Omdat we slachtoffers toch compensatie willen bieden voor dit leed, hangen we hier een prijskaartje aan.
Smartengeldgids
Welke prijs er op dat prijskaartje moet komen staan wordt bepaald door naar het verleden te kijken. En hier wringt meteen de schoen. Uitspraken van rechters over smartengeld uit het verleden worden gebundeld in de ANWB-smartengeld gids. Deze gids wordt door rechters, advocaten en verzekeraars gebruikt om te beoordelen welke vergoeding van smartengeld billijk is. Advocaten, rechters en verzekeraars bladeren in de smartengeldgids op zoek naar een zaak die vergelijkbaar is met de zaak die zij behandelen. Het moet gaan om een zaak met een slachtoffer met soortgelijk letsel en soortgelijke veranderingen in zijn leven. Doordat er altijd naar zaken uit het verleden wordt gekeken zit er totaal geen ontwikkeling en verandering in de hoogte en de wijze van begroting van het smartengeld in Nederland.
Andere landen kennen veel hogere bedragen toe
Dat het anders kan bewijzen onze buurlanden. In ons land wordt veel minder smartengeld betaald dan in andere landen. Uit onderzoek van hoogleraar privaatrecht Siewert Lindenbergh blijkt dat in landen om ons heen het smartengeld juist stijgt. Duitsland kent in Europa de hoogste bedragen toe: daar lag de hoogste uitkering in 1999 op € 250.000,-, in 2005 op € 500.000,- en in 2013 op € 650.000,-. Dat is ruim vier keer zoveel als het maximale bedrag in Nederland. Volgens Lindenbergh wordt bij het bepalen van de hoogte van het smartengeld te weinig rekening gehouden met inflatie: “Als je kijkt naar het geldniveau van 15 jaar geleden zou je kunnen zeggen dat het smartengeld eigenlijk daalt”, zo zei hij in de uitzending van Nieuwsuur.
Rechters behoudend
Lindenbergh noemt in de uitzending van Nieuwsuur de Nederlandse rechters zuinig en ongemakkelijk om uit de band te springen. Jeroen Bosch Advocaten publiceerde eerder een artikel (zie hier) waarin de terughoudendheid van rechters in Nederland ter discussie werd gesteld.
Hoogste vergoeding ooit
Het hoogst toegewezen bedrag aan smartengeld is € 150.000,= in 2007. Het ging hier om een ernstige hersenbeschadiging. Het slachtoffer kan geen normaal gezinsleven meer leiden, kan zijn kinderen niet meer opvoeden, is 24 uur per dag zorgafhankelijk, is rolstoelafhankelijk en afhankelijk van een katheter (klik hier voor de uitspraak). Deze uitspraak is voor rechters nog steeds een ijkpunt. Dit zou het niet moeten zijn. Een vergoeding van € 150.000,- is voor dit letsel en deze gevolgen niet (meer) billijk.
Lange discussie
De discussie over de hoogte van het smartengeld is van de laatste maanden. Al langere tijd gaan er stemmen op dat de vergoeding van smart in Nederland beneden de maat is. In het arrest van de Hoge Raad van 19 oktober 2007 (klik hier voor de uitspraak) zegt de Advocaat Generaal Mr. Spier over smartengeld onder anderen het volgende:
“Ik teken hierbij nog aan dat de in Nederland toegekende bedragen schril afsteken bij die welke in de meeste andere West-Europese landen worden toegekend. Schraalhans is hier keukenmeester”.
Ook de ANWB, die dus de ‘smartengeldbijbel’ uitgeeft is kritisch over de vergoeding van smartengeld in Nederland. De ANWB vindt het onbegrijpelijk dat de hoogte van de smartengeldbedragen in Nederland in verhouding tot de ons omringende landen zo laag is en noemt Nederland krenterig (klik hier voor het persbericht).
Tijd voor verandering
Het is tijd voor een ommekeer. Verzekeraars en belangenbehartigers moeten om de tafel om het over de vergoeding van smartengeld te hebben en ook de Hoge Raad zou zich uitlaten over de wijze waarop het smartengeld moet worden begroot.
Heeft u letsel opgelopen en vraagt u zich af of u een advocaat kunt inschakelen?
Aarzel dan niet om contact op te nemen met Jeroen Bosch Advocaten. Wij kunnen namelijk voor u inschatten of onze kosten voor vergoeding in aanmerking komen.
U kunt ons bereiken op telefoonnummer 073-6900888. Ook kunt u ons een facebookbericht sturen of een e-mail naar of info@jba.kijk.com.